KURALLAR

Tekvando, karşılaşmaların iki sporcu arasında yapıldığı bireysel bir branştır. Ferdî ve takım müsabakaları şeklinde düzenlenen karşılaşmalarda eleme veya -round robin- (bir oyuncunun gruptaki diğer tüm oyuncularla sırayla karşılaşması) sistemi uygulanır. Ferdî müsabakalar ağırlık esasına göre yapılır ve her sporcu kendi sıkletinde bir rakiple karşılaşır. Takım müsabakalarında ise ekiplerin 4, 5 ve 8 kişilerden oluştuğu sistemler vardır. Bu spor dalının en önemli özelliği, yumrukların yanı sıra sıçrayarak yüksekten atılan tekmelerden de yararlanılmasıdır. Tekvandoda 4 temel esas vardır:

1. PoomseHyong: Hayalî olarak yapılan hücum ve savunma tekniklerinin toplamıdır. Barış zamanlarında da savaşma tekniklerinin çalışılması gereği esasına dayanır. Bütün hareketler ve teknikler, bir partner olmadan uygulanabilir. Rakipler zihinde canlandırılak uygulanır.

2. Hosinsul (Kendini Savunma): Bütün teknikleri kullanarak kendini rakibe karşı savunmadır. Bu nedenle "hosinsul"da olduğu gibi tek başına uygulanamaz. Bu esas için tekvandocunun karşısında, ne yapması ve ne yapmaması gerektiğini görebileceği bir rakip olmalıdır.

3. Kyepka: Oyuncunun bir noktada konsantre olup iyi nefes alarak belli bir hıza sahip olması esasıdır. Tekvandonun en popüler uygulamalarındandır ve siyah kuşak sahibi olmak için mutlaka başarılı olunması gereken bir aşamadır. "Kırma testi" olarak adlandırılabilir. Tahta, tuğla gibi cisimler, konsantre olunarak vücudun herhangi bir sert bölümüyle kırılır. Bu uygulamada oyuncular genellikle el veya ayaklarını kullanır. Bununla birlikte cisimleri dirsek, diz, hatta kafayla kırmak da mümkündür.

4. Gyorugi: Oyuncunun, tekniğini ve bilgisini rakibe karşı, içinde kin duygusu bulundurmadan ölçmesidir. Bu dört esas bir arada uygulandığında tekvandoda başarı kazanılabilir.

Tekvando, temel eğitim ve ustalık dönemi olmak üzere iki bölümden oluşur:

Temel Eğitim: Renkli kuşaklarla belirtilmiş 10 kademedir. Tekvando dilinde bunlara "gıp" denir. "Gıp"; derece anlamındadır. Her dört ayda bir yapılan sınavlarda başarı gösteren sporcular bir üst "gıp"a geçerler.

Ustalık Dönemi: Gıpları başarı ile tamamlamış sporcular, yurt genelinde federasyon tarafından yılda bir defa yapılan "dan" sınavlarına katılırlar. "Dan"; evre anlamına gelir. Bu sınavlarda başarı sağlayanlar ustalığa adım atarlar.

Kuşak sınavlarına katılma süreleri ise gıp-lar için her dört ayda birdir. Dan-lar için ise:
1. Gıp-tan 1. dan-a 6 ay,
1. Dan-dan 2. dan-a 1.5 yıl,
2. Dan-dan 3. dan-a 2.5 yıl,
3. Dan-dan 4. dan-a 3 yıl,
4. Dan-dan 5. dan-a 4 yıl gibi periyodik süreler aktif olarak beklenmek zorundadırlar.
Dereceler:
10. GIP Beyaz Kemer
9. GIP Beyaz Sarı Kemer
8. GIP Sarı Kemer
7. GIP Sarı Yeşil Kemer
6. GIP Yeşil Kemer
5. GIP Yeşil Mavi Kemer
4. GIP Mavi Kemer
3. GIP Mavi Kırmızı Kemer
2. GIP Kırmızı Kemer
1. GIP Kırmızı Siyah Kemer

WTF Kurallarına göre bir tekvandocunun siyah kemer alabilmesi için en az 16 yaşında olması gerekir. 16 yaşından küçük bir tekvandocu siyah kemer alacak seviyeye gelirse kendisine "poom" adlı bir kemer verilir. 16 yaşından gün aldığında poom, siyah kemerle değiştirilir. Poom-un şartları siyah kemerinkilerle aynıdır. Dan-ların ise hepsi siyah kemerle temsil edilir. Dan evreleri 1-den başlar ve 9 tanedir. "9. dan siyah kemer" en yüksek seviyedir.

1. DAN Siyah Kemer
2. DAN Siyah Kemer
3. DAN Siyah Kemer
4. DAN Siyah Kemer
5. DAN Siyah Kemer
6. DAN Siyah Kemer
7. DAN Siyah Kemer
8. DAN Siyah Kemer
9. DAN Siyah Kemer

Tekvando karşılaşmalarında yaş ve kg bölümlemeleri aşağıdaki gibidir:
Minikler (baybayan): 10-12 yaş grubu
Yıldızlar (baybayan): 13-14 yaş grubu

BAYANLAR
Genç Bayanlar: 15-17 yaş grubu; -42 kg, 42-44 kg, 44-46 kg, 46-49 kg, 49-52 kg, 52-55 kg, 55-59 kg 59-63 kg, 63-68 kg +68
Büyük Bayanlar: 18 yaş ve yukarısı; --47 kg, 47-51 kg, 51-55 kg, 55-59 kg, 59-63 kg, 63-67 kg, 67-72 kg ve +72 kg.

ERKEKLER
Genç Erkekler: 15-17 yaş grubu; -45 kg, 45-48 kg, 48-51kg, 51-55 kg, 55-59 kg, 59-63 kg, 63-68 kg 68-73 kg, 73-78 kg ve +78
Büyük Erkekler: 18 yaş ve yukarısı; -54 kg, 54-58 kg, 58-62 kg, 62-67 kg, 67-72 kg, 72-78 kg, 78-84 kg ve +84 kg.

Büyüklerde sıklet klâsmanları 8 tanedir:
a. Yüzgeç Sıklet (Fin),
b. Sinek Sıklet (Fly),
c. Horoz Sıklet (Bantom),
d. Tüy Sıklet (Feather)
e. Hafif Sıklet (Light)
f. Hafif Orta Sıklet (Welter),
g. Orta Sıklet (Middle),
h. Ağır Sıklet (Heavy).

Gençlerde ise bunlara ek olarak "light middle" ve "light heavy" klâsmanları da bulunur.
Olimpiyatlarda uygulanan sıklet klâsmanları ise şöyledir:
Erkekler: -58 kg, 58-68 kg, 68-80 kg, +80 kg.
Bayanlar: -49 kg, 49-57 kg, 57-67 kg, +67 kg.

Tekvandoda karşılaşma süresi, büyük erkeklerde her biri 3 dakika olan 3 devreden (raunt); bayanlar ve genç erkeklerde her biri 2 dakika olan 3 raunttan oluşur. Zaman zaman WTF-nin onayıyla büyük erkekler müsabakaları da 2 dakikalık bölümler hâlinde yapılabilir. Rauntlar arasında 1-er dakikalık dinlenme süresi bulunur.

Müsabaka öncesinde, ilki müsabakanın başlamasına üç dakika kala olmak üzere 3 kez oyuncunun ismi anons edilir. Müsabakanın başlama anından sonra 1 dakika içinde oyuncu korta çıkmazsa müsabakadan çekilmiş sayılır. Korta çıkan yarışmacılar yüzlerini jüri masasına dönerler ve saha hakeminin "Charyeot!" (dikkat), "Kyeongrye!" (selâm ver) komutlarıyla jüriyi selâmlarlar. Daha sonra saha hakeminin "Jwawoohyang-Woo!" (yüz yüze dön) ve "Kyeongrye!" (selâm ver) komutlarıyla birbirlerine dönüp selâm verirler. Bunların ardından ise saha hakeminin "Joonbi!" (hazır), "Hoejeon!" (raunt) ve "Shijak!" (başla) komutlarıyla birlikte karşılaşma başlar. Karşılaşma sırasında rakibe sırt dönülmez ve müsabaka alanı terk edilmez. Boyun, vuruş bölgesinin dışında olup buralara vuruş yapılması yasaktır. Yüze ise ayakla vuruş yapılabilir. Ayrıca rakibi tutmak ve sırtına vurmak eksi puan alınmasına yol açar. Karşılaşmalar el ve ayak oyunlarından oluşur. El oyunları, ayak oyunları ve savunma yarışmacıya 1 puan, kafaya ve gövdeye yönelik yapılan ayak oyunları denge pozisyonunda rakibi sarsıcı şekilde olursa, 1 puan kazandırır. Rakibin yüzüne yapılan geçerli vuruşlar 2 puan getirir. Vuruşun rakibi yere yıkması hâlinde, orta hakem düşen oyuncunu durumunu kontrol eder ve saymaya başlar. Daha sonra orta hakemin, sayı hakemlerine işaretiyle vuran oyuncuya ekstra bir puan yazılır. Yapılan oyunlardan puan alınabilmesi için rakip oyuncuya temas edilmesi şarttır. Art arda yapılacak olan el oyunlarından puan alınabilmesi için ise arada mutlaka bir ayak oyunu yapılmalıdır. Puan getiren bir vuruştan sonra vuran yarışmacı yere düşerse, kendisine puan verilmez. Aynı durum, havada yapılan "tiymiyan" teknikleri için de geçerlidir. Bunun yanında, rakibi çekerek yere düşüren ya da tutan yarışmacı puan alamaz. Müsabakalar, dördü yan, biri de orta olmak üzere toplam 5 hakemle yönetilir. Jüri; 1 jüri başkanı ve 2 jüri üyesinden oluşur. Ayrıca 1 zaman hakemi, 1 de sayı hakemi görev yapmaktadır. Beraberlik söz konusu olduğunda orta hakem, jüriyle birlikte karar vererek, daha aktif gördüğü sporcuyu üstünlük ile galip ilân eder. Karşılaşma sonunda toplam puanları en fazla olan yarışmacı, karşılaşmayı kazanır. Sert geçen karşılaşmalarda sporculardan biri zarar görerek sakatlanırsa, müsabaka doktoru oyuncuyu kontrol eder. Doktor, oyuncunun müsabakaya devam edemeyeceğine karar verirse, oyuncuyu rakibi kural dışı bir hareketle sakatlamışsa sakatlanan oyuncu, aksi takdirde rakibi galip ilân edilir. İki oyuncu da aynı anda sakatlanırsa, o anda daha çok puana sahip oyuncu müsabakayı kazanır. Beraberlik söz konusuysa kararı hakem ve jüri verir. Oyunda yapılması yasaklanmış ve ihtara neden olan hareketler şunlardır:

1. Rakibin vuruşlarından, ona sırtını dönerek kaçmak,
2. El ile rakibin yüzüne vurmak,
3. Rakibin belden aşağısına vurmak,
4. Diz kullanarak rakibe vurmak,
5. İtmek, tutmak, sarılmak,
6. Sakatlanmış gibi davranmak,
7. Yere düşmek.

İhtara neden olan hareketler için oyuncuya -1 puan verilir ancak bunlar toplam puana eklenmez. Bu hareketler sonucunda hanesine -4 puan yazılan oyuncu hakem kararıyla mağlûp ilân edilir. Ayrıca 2 ihtar, oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülmesine yol açar.

Oyuncunun müsabaka toplam puanına doğrudan -1 puan yazılmasını gerektiren hareketler ise;
1. Oyun alanını sınırlayan çizgilerin dışına çıkmak,
2. Yere düşen sporcuya vurmak,
3. "Ayrıl" komutundan sonra müsabakayı sürdürmek,
4. Rakibe kafa atmak,
5. Bilerek elle rakibinin yüzüne saldırmak.

Aynı şekilde, maç boyunca bu hareketler sonucu -4 puan alan oyuncu mağlûp sayılır.

Ayrıca hakem, sporculardan birinin sürekli olarak kural dışı hareketlerde bulunarak oyunun devamına engel olduğuna karar verirse 1 dakika sonra o oyuncuyu mağlûp ilân ederek müsabakayı sonlandırabilir